BRUKSELA/WARSZAWA— Rada Ministrów belgijskiego rządu federalnego zatwierdziła w piątek, 14 lipca, wniosek legislacyjny dotyczący zakazu importu trofeów łowieckich z zagrożonych gatunków zwierząt, przedstawiony przez Zakię Khattabi, ministrę klimatu, środowiska, zrównoważonego rozwoju Rozwoju i Zielonego Ładu.

Wstępny projekt ministerialnej ustawy jest następstwem jednomyślnego głosowania Parlamentu Federalnego Królestwa Belgii w marcu 2022 r. w sprawie poparcia rezolucji wzywającej rząd do wprowadzenia zakazu wydawania zezwoleń na import trofeów z zagrożonych gatunków. Rezolucja ta wymieniała gatunki takie jak hipopotam, nosorożec biały południowy, słoń afrykański, lew, niedźwiedź polarny i argali zabijane dla sportu i dla trofeów. Zakres uchwały obejmuje również wszystkie gatunki wymienione w załączniku A, a także niektóre gatunki w załączniku B rozporządzenia europejskiego 338/97 w sprawie ochrony gatunków dzikiej fauny i flory.

Poseł Kris Verduyckt (Vooruit, Flamandzcy Socjaliści), inicjator projektu legislacyjnego zakazującego importu trofeów łowieckich w 2020 r. i wnioskodawca wspomnianej rezolucji, powiedział:

„Cieszę się, że nasza praca przynosi efekty. Ministra Khattabi przyjęła naszą propozycję i cała Rada Ministrów zatwierdziła przedstawiony przez nią projekt. Czas zacząć chronić zagrożone gatunki, bo łowcy trofeów zabijają największe i najsilniejsze zwierzęta, których utrata ma negatywny wpływ na populacje tych zwierząt”.

Europejski oddział międzynarodowej organizacji Humane Society International (HSI) zajmującej się ochroną zwierząt, od dawna apelował o zakaz importu trofeów z zagrożonych gatunków. Ruud Tombrock, dyrektor wykonawczy HSI/Europe, powiedział:

„Z zadowoleniem przyjmujemy fakt, że jednogłośna rezolucja Parlamentu trafiła na rządowy szczebel i czekamy na jej opublikowanie. Belgia toruje drogę innym krajom w Europie, których społeczeństwa sprzeciwiają się importowi trofeów łowieckich. Następnym krokiem powinien być ogólnounijny zakaz importu trofeów łowieckich z gatunków zagrożonych i chronionych, który będzie odzwierciedlać opinię większości obywateli wszystkich państw członkowskich w Unii Europejskiej”.

W ciągu ostatnich 16 miesięcy HSI/Europe współpracowało z belgijskimi parlamentarzystami, aby doprowadzić do przyjęcia rezolucji na szczeblu rządowym, a piątkowa decyzja jest zwieńczeniem tej kampanii. Reprezentanci różnych partii politycznych domagali się jej uwzględnienia przez resort środowiska. Z oburzeniem posłanek i posłów spotkała się niedawna odpowiedź ministerstwa na interpelację posła Jana Briersa (CD&V, flamandzcy chadecy), w której resort stwierdził, że wstrzyma wydawanie zezwoleń na import trofeów łowieckich dopiero od połowy marca 2023 roku.

Ta przełomowa decyzja belgijskiego rządu odzwierciedla poglądy społeczeństwa. Badanie przeprowadzone w 2020 r. przez Ipsos na zlecenie HSI/Europe wykazało, że aż 91% mieszkanek i mieszkańców Belgii sprzeciwia się polowaniu na trofea, a 88% popiera zakaz importu wszelkiego rodzaju trofeów myśliwskich.

Ten sprzeciw nie ogranicza się do Belgii i odbija się echem na całym kontynencie europejskim. Ogólnoeuropejska ankieta przeprowadzona w 2023 r. przez firmę Savanta we wszystkich 27 państwach członkowskich UE w imieniu HSI/Europe ujawniła powszechne społeczny sprzeciw wobec polowań dla trofeów. 83% respondentów zdecydowanie sprzeciwiało się tej praktyce, a tylko 6% było za. Znacząca większość spodziewa się podjęcia zdecydowanych działań przeciwko polowaniu na trofea, przy czym zdecydowana większość (74%) opowiada się za krajowym zakazem importu, a poparcie dla ogólnounijnego zakazu wynosi 73%. Te wyniki badań opinii publicznej podkreślają głębokie i rosnące zaniepokojenie w całej Europie.

Belgia dołącza do grona krajów takich jak Holandia, Francja i Finlandia, które już wprowadziły różne stopnie zakazów i ograniczeń w praktyce importu trofeów myśliwskich. Działania przeciwko polowaniom dla trofeów mają miejsce na całym kontynencie. Wielka Brytania, Niemcy, Włochy i Polska weszły w fazę debaty, której celem jest wprowadzenie stosownych zakazów.

Fakty dotyczące polowania na trofea:

• W maju 2016 r. Holandia wprowadziła zakaz polowania na trofea dla ponad 200 gatunków wymienionych w załączniku A do rozporządzenia europejskiego 338/97 w sprawie ochrony gatunków dzikiej fauny i flory w drodze regulacji handlu nimi oraz gatunków zagrożonych wyginięciem. Zakaz importu dotyczy również następujących gatunków z załącznika B: m.in. nosorożca białego, hipopotama, słonia afrykańskiego, lwa i niedźwiedzia polarnego. Zakaz wydawania pozwoleń na import dotyczy łącznie 200 gatunków zwierząt.
• Francja wprowadziła zakaz importu trofeów myśliwskich z lwów w 2015 r. W 2023 r. złożono projekt ustawy o rejestracji, który ma na celu „wstrzymanie wydawania zezwoleń na import trofeów myśliwskich z niektórych zagrożonych gatunków.
• Import trofeów myśliwskich do Finlandii podlega ograniczeniom od czerwca 2023 r. Nowa ustawa o ochronie przyrody zawiera przepis zakazujące importu zwierząt lub ich części należących do najbardziej zagrożonych gatunków z krajów spoza UE.
• W Wielkiej Brytanii w marcu 2023 r. brytyjska Izba Gmin zatwierdziła zakaz importu trofeów myśliwskich obejmujących 6000 zagrożonych gatunków, co czyni go jednym z najambitniejszych na świecie. Ustawa jest obecnie przedmiotem debaty w Izbie Lordów.
• W Niemczech minister środowiska Steffi Lemke (Zieloni) zapowiedziała, że zamierza ograniczyć import trofeów myśliwskich z chronionych gatunków zwierząt. Niemcy wypowiedziały członkostwo kraju w Międzynarodowej Radzie ds. Ochrony Zwierzyny i Dzikiej Przyrody (CIC) w 2022 r.
• We Włoszech w 2022 r. przedstawiono projekt ustawy mający na celu zakaz importu, eksportu i reeksportu do iz Włoch trofeów myśliwskich uzyskanych ze zwierząt chronionych przez CITES. Po upadku rządu i wyborach, w 2023 roku ten sam projekt trafił ponownie do parlamentu.
• W Polsce projekt ustawy, którego wnioskodawczynią jest jedna z posłanek, trafił w tym miesiącu pod obrady sejmowej komisji, a dalsze jego procedowanie zaplanowano na sierpień 2023 r.
• Polowanie dla trofeów na zagrożone gatunki stanowi poważne zagrożenie dla wysiłków na rzecz ochrony światowego dziedzictwa przyrodniczego. Łowcy trofeów zabijają największe, najsilniejsze zwierzęta, których utrata ma negatywne wpływ na populacje dzikich zwierząt. Dotknięte gatunki, takie jak słonie afrykańskie, lwy, nosorożce, lamparty, są narażone na wyginięcie. Odgrywają kluczową rolę w utrzymaniu zdrowych ekosystemów i różnorodności biologicznej. Utrata tych zwierząt nie tylko zakłóca delikatną równowagę ekologiczną, ale także osłabia znaczenie kulturowe i historyczne. Wiele gatunków odgrywa ważną rolę w swoich ekosystemach, a ich usunięcie może mieć kaskadowy wpływ na inne dzikie zwierzęta, florę i ogólny stan ekosystemu
• Unia Europejska jest drugim co do wielkości importerem trofeów myśliwskich po Stanach Zjednoczonych, co wynika z analizy danych z lat 2014-2018, przygotowanej przez HSI/Europe.
• 10 najpopularniejszych gatunków importowanych do UE jako trofea to: zebra górska Hartmanna (Equus zebra hartmannae) (3 119), pawian czakma (1 751), niedźwiedź czarny amerykański (Ursus americanus) (1 415), niedźwiedź brunatny (1 056), słoń afrykański (952), lew afrykański (Panthera leo) (889), lampart afrykański (Panthera pardus) (839), hipopotam (Hippopotamus amphibius) (794), karakal (Caracal caracal) (480) i kob moczarowy (Kobus leche) (415 ).
• UE była największym importerem trofeów gepardów (Acinonyx jubatus), z 297 trofeami gepardów przywiezionymi do UE w okresie objętym badaniem.
• Belgia jest 13. największym importerem trofeów myśliwskich gatunków chronionych międzynarodowym prawem w Europie.
• Na krótko przed belgijskim głosowaniem nad rezolucją w zeszłym roku, Animal Rights Belgium, inna organizacja prowadząca kampanię przeciwko importowi trofeów myśliwskich do Belgii, dostarczyła petycję z 37 000 podpisów popierającymi zakaz do Federalnej Ministry Środowiska, Zakii Khattabi.

Kontakt dla mediów: Iga Głażewska, Dyrektorka HSI w Polsce, eumedia@hsi.org